Hasta yakınlarının hastanın kişisel sağlık verilerine erişimi, 21.06.2019 yürürlük tarihli Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik’te müstakil bir madde ile düzenlenmiştir. ‘Sağlık Verilerine Hasta Yakınlarının Erişimi’ başlıklı ilgili 9. maddede; kişisel sağlık verilerinin hasta yakınlarıyla paylaşımında, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (‘KVKK’) ilkelerine aykırılık teşkil etmeyecek şekilde, 01.08.1998 tarihli ve 23420 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hasta Hakları Yönetmeliği’nin 18. maddesinin 3. fıkrasına uygun hareket edileceği hüküm altına alınmıştır.
Hasta Hakları Yönetmeliği’nin İlgili Fıkrası
Madde metninde, Hasta Hakları Yönetmeliği’nin 18. maddesinin 3. fıkrasına yollama yapılmıştır. Hasta Hakları Yönetmeliği’nin ilgili fıkrası şu şekildedir: ‘Hastanın kendisinin bilgilendirilmesi esastır. Hastanın kendisi yerine bir başkasının bilgilendirilmesini talep etmesi halinde, bu talep kişinin imzası ile yazılı olarak kayıt altına alınmak kaydıyla sadece bilgilendirilmesi istenilen kişilere bilgi verilir.’
Fıkra uyarınca, aslolan, hastanın, yani kişisel sağlık verisinin sahibinin bilgilendirilmesidir. Eğer esas uygulamadan sapılması, yani hastanın kendisinin değil de bir başkasının bilgilendirilmesi hasta tarafından talep edilirse; sadece bilgilendirilmesi istenen kişilere bilgi verilebilir. İlaveten, bu talebin, ilgili kişinin imzası ile yazılı biçimde kayıt altına alınması da gerekmektedir.
Fıkranın lafzından, talepte bulunanın hastanın kendisi olduğu anlaşılmaktadır. Talepte bulunan hasta değil de hastanın yakını veya başka bir üçüncü kişi olursa, bu fıkranın uygulama alanı bulamayacağının kabul edilmesi gerektiği düşüncesindeyiz.
Ayrıca, fıkrada ‘bilgilendirilmesi istenen kişiler’ ibaresine yer verilmesi, yine fıkranın lafzına bakıldığında, hasta hakkında bilgi alabilecek kişi sayısına ilişkin olarak herhangi bir sınır öngörülmediğini göstermektedir.
Hasta Hakları Yönetmeliği m. 18/3 ile Yönetmelik m. 9 Arasındaki İlişki Yönetmelik düzenlemesine geri dönüldüğünde, yollama yapılmış olan Hasta Hakları Yönetmeliği’nin 18. maddesinin 3. fıkrasının ‘uygulanacağı’ değil, ‘fıkraya uygun hareket edileceği’ şeklinde bir ibare kullanılmıştır. Bu durum, kanaatimizce, uygulamada herhangi bir fark doğurmayacaktır.
Yönetmelik maddesinde dikkat çeken bir diğer husus da, Hasta Hakları Yönetmeliği’nin 18. maddesinin 3. fıkrasına uygun olarak, ‘KVKK’nın ilkelerine aykırılık teşkil etmeyecek şekilde’ hareket edilmesinin düzenlenmiş olmasıdır. Bu düzenleme de, neticede kişisel verilerin korunması mevzuatında yer almayan ve kendisine yollama yapılması suretiyle kişisel verilerin korunmasına ilişkin olarak uygulama alanı bulmuş bir düzenlemenin, kişisel verilerin korunması mevzuatına uygun düştüğü ölçüde uygulanabileceğini vurgulamakta olup; kanaatimizce isabetlidir.
Sonuç olarak; Yönetmelik’in hasta yakınlarının hastanın kişisel sağlık verilerine erişimine ilişkin 9. maddesi, Hasta Hakları Yönetmeliği’nin 18. maddesinin 3. fıkrasına yollama yapmıştır. Yollama yapılan fıkra uyarınca, hastanın kendisinin bilgilendirilmesi esas olup; başkası bilgilendirilecekse, kişinin imzası ile yazılı olarak bu talep kayıt altına alınarak, sadece bilgi alması istenen kişilere bilgi verilebilmektedir. Yönetmelik’te aynı zamanda, bu hususta, KVKK’da öngörülmüş ilkelere aykırı biçimde hareket edilmemesi gerektiği de düzenlenmiştir.
28.09.2020
HANYALOĞLU & ACAR HUKUK BÜROSU
AV. BENAY ÇAYLAK