Doktorlar aleyhine açılan tazminat davaları ile idarenin ödediği tazminatı hekimden talep ettiği rücu davalarına, 27 Mayıs 2022'de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 31848 sayılı yasa yeni düzenlemeler getirildi.
Malpraktis konusunda yapılan yasa değişikliğinin malpraktis tazminat ve rücu davalarına etkisini soru cevap şeklinde inceleyeceğiz.
Soru: Yeni Yasaya Göre Tazminat Davalarının Açılması Prosedüründe Herhangi Bir Değişiklik Var Mı?
Tazminat Davasının açılması prosedüründe hiçbir değişiklik yoktur.
Tıbbi Uygulama hatası iddiası ile hekimlere tazminat talepleri dolaylı veya doğrudan dava yoluyla üç şekilde iletilir.
Kamuda çalışan hekimler aleyhine, doğrudan tazminat davası açılamaz Sağlık Bakanlığı taraf gösterilerek açılır. İdari dava sürecinde, hekimlere mahkeme tarafından dava ihbar edilir, hekimler davaya müdahil olarak savunma haklarını kullanırlar. İdari hekimler hakkında karar verilemez.
Üniversitede çalışan hekimler için de benzer durum söz konusudur, dava Üniversite aleyhine ve İdare mahkemesinde açılır hekimler davaya müdahil olurlar. Yeni yasada bu konuda da herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır.
Özel Sağlık Kurumlarında ve muayenehanede serbest çalışan hekimler için ise önce arabuluculuk yoluna başvurulur, anlaşma sağlanamazsa Tüketici Mahkemesinde dava açılabilir, bu konuda herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır.
Bu iki durum dışında kamuda, üniversitede veya özel hastanede çalışması fark etmeksizin, hekimlerin mesleki sorumluluk sigortaları olması nedeniyle doğrudan sigortacısına karşı Ticaret Mahkemesinde tazminat davası açılabilir. Bu durumda kamu ve üniversitede çalışan hekimlerin koruma kalkanı ortadan kalkmış olur. Yeni yasada bu konuda herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır, yani halen tüm hekimlerin tıbbi uygulamaları için sigortacısına malpraktis davası açılabilmektedir.
Soru: Yeni Yasanın Malpraktis Tazminat Davasına Getirdiği Değişiklik Nedir?
Yasanın getirdiği tek değişiklik rücu taleplerine ilişkindir. İdarenin ödediği tazminatı Kamu ve Devlet üniversitelerinde görev yapan hekim ve diğer sağlık meslek mensuplarına rücu edebilmesi için Meslek Sorumluluk Kurulu (MSK) kararı gerekmektedir. Aslında yasa değişikliğinden önce de benzer uygulama mevcut idi, yine idare ödediği tazminatı rücu komisyonu kararı neticesinde hekimlere rücu ediyordu. Getirilen yenilik; rücu kararının Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Mesleki Sorumluluk Kurulu tarafından verilecek olmasıdır.
Yasaya göre Kurul; sağlık mensubunun görevini kötüye kullanıp kullanmadığı ve kusur durumu gözeterek, tazminatın rücu edilip edilmeyeceğine ve rücu miktarına bir yıl içinde karar verecektir.
Soru: Devam Eden Rücu Davaları Nasıl Etkilenecek?
Yasanın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yargılaması devam rücu davalarında, hâkim davacı idarenin Mesleki Sorumluluk Kuruluna başvurması için iki aylık süre verecek. Yani MSK rücu edilmesini uygun görür ise rücu davasına devam edilebilecek. Eğer davacı idare, 2 aylık süre içinde kurula başvuru yapmaz ise dava usulden reddedilecek.
Soru: Yeni Yasa Sigorta Poliçesi Nedeniyle Hekimin Sigortacısına Açılan Davaları Etkiler Mi?
İster kamuda, ister üniversitede, ister özelde çalışan hekim olsun, sigorta poliçesi sebebiyle sigorta şirketine aleyhine açılan davalarda hiçbir değişiklik yoktur. Yeni yasadan etkilenmez, davalar görülmeye devam eder.
Sonuç olarak;
Malpraktis yargılamalarına ilişkin yeni yasa iki konuda değişiklik getirmektedir.
1- Ceza soruşturmaları bakımından; özel sağlık kuruluşlarında çalışan hekim ve diğer sağlık mensupları için soruşturma izni zorunluluğu getirilmiştir.
2- Rücu Davaları bakımından; kamu ve devlet üniversitelerinde çalışan hekimlere, ödenen tazminatların rücu edilip edilmeyeceğine ve rücu miktarına Sağlık Meslekleri Kurulu’nun karar vereceği düzenlenmiştir.
Kurulun rücu konusundaki esas alacağı kriterler ne olacak? Yasada belirtilen “ilgilinin görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanıp kullanmadığı ve kusur durumu” neyi ifade ediyor? Değerlendirmedeki kusur ölçütü nedir? Kamuoyuna yansıyan ve kasıt olmadığı sürece Sağlık Bakanlığı tarafından ödenen tazminatın hekime rücu edilmeyeceği söylemi pratikte uygulama bulabilecek mi? Malpraktis konusunda sorumluluğu devlet üstelenirken hekimlerin sigorta poliçelerinden talepler devam edecek mi? Yanıt bekleyen tüm bu sorular ile uygulamada sıkça karşılaşacağız. MSK çalışma kriterlerine ilişkin yönetmelik henüz yayınlanmadığından bu soruların yanıtını yönetmelik yayınlandıktan sonra tekrar değerlendireceğiz.
03.06.2022
Av. Ayşe Gül Hanyaloğlu
HANYALOĞLU ACAR HUKUK BÜROSU